Kapitaalstromen tussen dochterbedrijven zijn vaak de levensader van een concern: ze zorgen voor liquiditeit waar nodig, optimaliseren belastingposities en ondersteunen strategische investeringen. Tegelijkertijd zijn dit soort interne geldbewegingen onderwerp van intensief toezicht door belastingautoriteiten en vereisen ze scherpe financiële governance om risico’s te beperken.
In dit artikel leggen we praktisch uit hoe kapitaalstromen tussen dochterbedrijven werken, welke instrumenten veel worden gebruikt, welke fiscale en compliance-valkuilen er zijn en welke best practices je kunt toepassen. Bij Vermogenszaken.nl delen we heldere analyses en up-to-date kennis zodat jij betere beslissingen kunt nemen zonder dat wij diensten leveren.
Wat verstaan we onder kapitaalstromen tussen dochterbedrijven?
Kapitaalstromen tussen dochterbedrijven omvatten alle vormen van geldverplaatsing binnen een groep: dividenden, intercompany leningen, rente- en servicevergoedingen, kapitaalstortingen en cash pooling. Deze stromen zijn bedoeld om cash efficiënt te beheren, intern te financieren of fiscale planning te ondersteunen. Ze verschillen wezenlijk van externe financiering omdat risico, kosten en fiscale behandeling binnen het concern door groepsbeleid en transfer pricing-regels worden beïnvloed.
Belangrijkste instrumenten voor interne financiering
Intercompany leningen
Intercompany leningen zijn een veelgebruikt middel om tijdelijk of structureel financieringsbehoeften af te dekken. Belangrijk is dat rente en voorwaarden zakelijk zijn (arm’s length), goed gedocumenteerd worden en dat er terugbetalingscapaciteit is. Zonder degelijke documentatie kunnen belastingdiensten renteaftrek of winstverschuiving aanmerken als kunstmatig.
Cash pooling
Cash pooling centraliseert de liquiditeit van meerdere dochterbedrijven in één pool. Dit vermindert externe financieringskosten en verbetert rentemanagement. Let op juridische en fiscale randvoorwaarden: wie draagt het renterisico, hoe wordt intern verrekening gedaan en welke lokale valuta- of kapitaalrestricties zijn er?
Dividend en kapitaalstorting
Dividenden zijn een directe manier om winst naar holdingmaatschappijen te verplaatsen; kapitaalstortingen juist om solvabiliteit van een dochter te versterken. Dividenden kunnen onderworpen zijn aan bronbelasting of specifieke aftrekregels, afhankelijk van jurisdictie en bezitstructuur.
Fiscale en compliance-aspecten
Transfer pricing-regels zijn cruciaal: rentes, royalties en service fees moeten voldoen aan het arm’s length-principe. Documentatieplicht, fiscale toetreding en de rapportageverplichtingen zoals Country-by-Country Reporting (CbCR) kunnen aanzienlijke administratieve lasten en risico’s met zich meebrengen. Ook anti-belastingontwijkingsmaatregelen (zoals de OECD BEPS-initiatieven) beperken agressieve winstverschuiving tussen dochterbedrijven.
Belastingcontrole en boetes
Onvoldoende onderbouwde transacties leiden tot correcties en mogelijk boetes. Het is dus essentieel om transfer pricing-beleidsdocumentatie, intercompany agreements en bewijs van economische substantie op orde te hebben. Lokale regels rond terugstorting van kapitaal of valutatransacties kunnen additionele beperkingen opleggen.
Risicomanagement en governance
Goed risicomanagement begint met duidelijke interne richtlijnen: wie autoriseert intercompany transacties, welke limieten gelden, hoe wordt valuta- en renterisico beheerd en hoe volgt de treasuryfuncties deze stromen op. Een centrale treasury of een dedicated treasury-committee binnen het concern kan consistent beleid en naleving waarborgen.
Documentatie en interne controle
Intercompany agreements, repayment schedules, marktconforme rentetarieven en jaarlijkse evaluaties van de prijsstelling zijn onmisbaar. Ook moet er aandacht zijn voor IT-registratie en reconciliatie zodat transactiestromen traceerbaar en controleerbaar zijn bij audit of fiscale toetsing.
Praktische stappen om kapitaalstromen te optimaliseren
1. Breng alle interne stromen in kaart: welke typen transacties vinden plaats en wat zijn de volumes? 2. Stel of actualiseer intercompany agreements en transfer pricing-beleid met marktconforme parameters. 3. Centraliseer waar mogelijk treasury-activiteiten en implementeer cash pooling met duidelijke regels rond risicoverdeling. 4. Controleer lokale wetgeving op valuta- en kapitaalrestricties en pas transacties hierop aan. 5. Onderhoud gedegen documentation files en scenario-analyses voor fiscale autoriteiten.
Praktische check: Controleer binnen twee weken of je voor elke intercompanytransactie heeft: een schriftelijke overeenkomst, een rationale (zakelijk doel), een marktconforme prijsstelling en bewijs van uitvoering. Als één van deze elementen ontbreekt, plan direct een actie om de ontbrekende documentatie aan te vullen.